YARGITAY

15. HUKUK DAİRESİ

Tarih :  07.01.2019

Esas No : 2018/5395

Karar No :  2019/48

- İTİRAZIN İPTALİ DAVASI

ÖZET: İTİRAZIN İPTALİ DAVALARI YETKİLİ İCRA DAİRESİNDE BAŞLATILMIŞ BİR İCRA TAKİBİNE BAĞLI OLARAK AÇILMASI ZORUNLU DAVALARDAN OLUP, HMK 14/1 MADDESİNE GÖRE; ŞUBENİN İŞLEMLERİNDEN DOLAYI, DAVADA TARAF OLARAK ŞUBENİN BAĞLI OLDUĞU TÜZEL KİŞİ (MERKEZ) DAVALI GÖSTERİLMEKLE BİRLİKTE, TÜZEL KİŞİNİN MERKEZİNİN BAĞLI BULUNDUĞU YER YERİNE, ŞUBENİN BULUNDUĞU YERDE DE DAVA AÇILABİLİR. ŞUBENİN BULUNDUĞU YERDE DAVA AÇILABİLMESİNİN İSTİSNALARI DA YİNE AYNI MADDEDE İKİNCİ FIKRADA BELİRTİLMİŞTİR. ŞUBENİN BULUNDUĞU YERDE DAVA AÇILMASI DAVANIN DA ŞUBEYE KARŞI AÇILACAĞI ANLAMINA GELMEZ. ZİRA 14. MADDE SADECE BİR YETKİ KURALI KOYMUŞTUR, TARAF EHLİYETİNDE DEĞİŞİKLİK YOKTUR. HAL BÖYLE OLUNCA, BİR KISIM EDİMİN İFA MAHALLİ OLARAK, ..................... İLİNDE YAPILAN İŞLE İLGİLİ FATURA YÖNÜNDEN İCRA TAKİBİNİN YAPILDIĞI YER İCRA DAİRESİ VE MAHKEMESİ YETKİLİ SAYILMALIDIR. MAHKEMECE YETKİLİ İCRA DAİRESİNDE TAKİP YAPILMADIĞINDAN DAVA TÜMDEN REDDEDİLMİŞ İSE DE BİR KISIM TAMİRATLARIN ............................ ŞUBESİNDE YAPILDIĞI VE BÖYLELİKLE TAKİBİN DE BU KISIM ALACAK İÇİN DOĞRU YERDE BAŞLATILDIĞI ANLAŞILDIĞINDAN,..........................’DE YAPILAN İŞLERLE İLGİLİ İŞİN ESASININ İNCELENEREK KARAR VERİLMESİ GEREKİRKEN, YETKİ YÖNÜNDEN DAVA ŞARTI OLUŞMADIĞINDAN DAVANIN REDDİ DOĞRU OLMAMIŞ, BU YÖNDEN KARARIN DAVACI YARARINA BOZULMASI GEREKMİŞTİR. YUKARIDA 1. BENTTE AÇIKLANAN NEDENLERLE DAVACININ SAİR TEMYİZ İTİRAZLARININ REDDİNE, 2. BENT UYARINCA KABULÜ İLE HÜKMÜN DAVACI YARARINA BOZULMASINA KARAR VERİLMİŞTİR.

DAVA: Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:

Karar: Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan ayıplı imalât ve hizmet nedeniyle oluşan zararın tahsili için başlatılan icra takibine itirazın iptali, takibin devamı, icra inkâr tazminatı istemine ilişkin olup, mahkemece davanın yetki yönünden usulden reddine dair verilen karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir.

1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı ................. plaka sayılı ....................... marka çekicinin (tır), sürekli arıza yapması nedeniyle davalı yüklenici şirketin şubelerinin bulunduğu, .................... ve ......................’daki tamir servislerinde tamir edilmesine rağmen beklenen randımanın alınamadığını, bu durumun; ........................ 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2014/10 D. iş dosyasından da anlaşılacağı gibi, işçilik hatasından kaynaklandığını, davalının verdiği hizmetin ayıplı olması nedeniyle, tesbit raporunda belirlenen 165.240.82 TL zararın tazmini için girişilen takibe itirazın haksız olduğunu belirterek, itirazın iptaline, takibin devamına, icra inkâr tazminatına hükmolunmasını istemiştir.

Davalı vekili, yetki itirazında bulunarak; müvekkili şirketin merkezinin ........................... ilinde bulunduğunu, yetkili icra dairesi ve mahkemenin .................. İcra Dairesi ve Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunu, ayrıca davanın dayanaksız olması nedeniyle esastan da reddi gerektiğini savunmuştur.

Mahkemece dava konusu aracın, davalıya ait ..............., ................... ve .................. de bulunan servis istasyonlarında tamir edildiği, uyuşmazlığın salt ................. ilindeki servis işlemine ait olmadığı, bu nedenle İİK 50. maddesi yollamasıyla para borcuna ilişkin takibin HMK 6. maddesi uyarınca, yetkili icra dairesi olan davalı borçlunun yerleşim yeri ................... icra dairesinde yapılması gerekirken, ................... icra dairesinde yapıldığı, itirazın iptali davalarında yetkili icra dairesinde başlatılmış icra takibi bulunmasının dava şartı olması nedeniyle söz konusu dava şartı gerçekleşmediğinden davanın reddine karar verilmiş, davacı vekili süresi içinde temyiz isteminde bulunmuştur.

Taraflar arasında, 6098 sayılı TBK’nın 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen bir eser sözleşmesinin bulunduğu çekişme konusu değildir. İcra takibinde ..................... 3. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2014/10 D. iş dosyasındaki bilirkişi raporuna dayanılmıştır. Bilirkişi raporunda incelenen faturalara göre: dava konusu çekicinin davalının ..................., .............. ve ....................’de bulunan servis istasyonlarında (şubelerinde) değişik tarihlerde, değişik arızalar nedeniyle tamir gördüğü, böylece her bir tamirin başlıbaşına bir sözleşme ilişkisinden kaynaklandığı görülmektedir.

İtirazın iptali davaları yetkili icra dairesinde başlatılmış bir icra takibine bağlı olarak açılması zorunlu davalardan olup, HMK 14/1 maddesine göre; şubenin işlemlerinden dolayı, davada taraf olarak şubenin bağlı olduğu tüzel kişi (merkez) davalı gösterilmekle birlikte, tüzel kişinin merkezinin bağlı bulunduğu yer yerine, şubenin bulunduğu yerde de dava açılabilir. Şubenin bulunduğu yerde dava açılabilmesinin istisnaları da yine aynı maddede ikinci fıkrada belirtilmiştir. Şubenin bulunduğu yerde dava açılması davanın da şubeye karşı açılacağı anlamına gelmez. Zira 14. madde sadece bir yetki kuralı koymuştur, taraf ehliyetinde değişiklik yoktur (Bkz. Pekcanıtez Medeni Usul Hukuku 1. Cilt shf. 289). Hal böyle olunca, bir kısım edimin ifa mahalli olarak, .................... ilinde yapılan işle ilgili fatura yönünden icra takibinin yapıldığı yer icra dairesi ve mahkemesi yetkili sayılmalıdır.

Mahkemece yetkili icra dairesinde takip yapılmadığından dava tümden reddedilmiş ise de bir kısım tamiratların ......................... şubesinde yapıldığı ve böylelikle takibin de bu kısım alacak için doğru yerde başlatıldığı anlaşıldığından, ........................’de yapılan işlerle ilgili işin esasının incelenerek karar verilmesi gerekirken, yetki yönünden dava şartı oluşmadığından davanın reddi doğru olmamış, bu yönden kararın davacı yararına bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacının sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile hükmün davacı yararına bozulmasına, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 07/01/2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.