YARGITAY

2. HUKUK DAİRESİ

Tarih : 03.10.2017

Esas No :  2016/5196

Karar No : 2017/10524

- VELAYET DAVASI

ÖZET: VELAYET DÜZENLEMESİ YAPILIRKEN; GÖZÖNÜNDE TUTULMASI GEREKEN TEMEL İLKE, ÇOCUĞUN "ÜSTÜN YARARI" (BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÇOCUK HAKLARINA DAİR SÖZLEŞME M. 3; ÇOCUK HAKLARININ KULLANILMASINA İLİŞKİN AVRUPA SÖZLEŞMESİ M.L; TMK M. 339/1.343/1. 346/1; ÇOCUK KORUMA KANUNU M. 4/B)DIR. ÇOCUĞUN ÜSTÜN YARARINI BELİRLERKEN; ONUN BEDENSEL, ZİHİNSEL, RUHSAL, AHLAKİ VE TOPLUMSAL GELİŞİMİNİN SAĞLANMASI AMACININ GÖZETİLMESİ GEREKLİDİR. ANA VE BABANIN YARARLAN; BOŞANMADAKİ KUSURLARI, AHLAKİ DEĞER YARGILARI, SOSYAL KONUMLAN GİBİ DURUMLARI, ÇOCUĞUN ÜSTÜN YARARINI ETKİLEMEDİĞİ ÖLÇÜDE GÖZÖNÜNDE TUTULUR. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİNİN 12. VE ÇOCUK HAKLARININ KULLANILMASINA İLİŞKİN AVRUPA SÖZLEŞMESİNİN 3 VE 6. MADDELERİ İDRAK ÇAĞINDAKİ ÇOCUKLARIN KENDİLERİNİ İLGİLENDİREN KONULARDA GÖRÜŞÜNÜN ALINMASI VE GÖRÜŞLERİNE GEREKEN ÖNEMİN VERİLMESİNİ ÖNGÖRMEKTEDİR. ÇOCUKLARIN ÜSTÜN YARARI GEREKTİRDİĞİ TAKDİRDE, GÖRÜŞLERİNİN AKSİNE KARAR VERİLMESİ MÜMKÜNDÜR. MAHKEMECE İDRAK ÇAĞINDA BULUNAN 2007 DOĞUMLU ....................’IN VELAYETİ KONUSUNDA BİZZAT DİNLENEREK, GÖRÜŞÜNÜN ALINMASI, 4787 SAYILI AİLE MAHKEMELERİNİN KURULUŞ, GÖREV VE YARGILAMA USULLERİNE DAİR KANUNUN 5. MADDESİ UYARINCA, PSİKOLOG, PEDAGOG VE SOSYAL ÇALIŞMACIDAN OLUŞAN HEYETE İNCELEME YAPTIRILARAK VELAYET KONUSUNDA UZMAN RAPORU ALINMASI VE TÜM DELİLLER BİRLİKTE DEĞERLENDİRİLEREK, ORTAK ÇOCUĞUN VELAYETİ HAKKINDA KARAR VERİLMESİ GEREKİRKEN, YAZILI ŞEKİLDE EKSİK İNCELEME İLE HÜKÜM KURULMASI USUL VE KANUNA AYKIRIDIR.

DAVA: Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı erkek tarafından velayet ve kişisel ilişki yönünden, davalı kadın tarafından ise kusur belirlemesi, yoksulluk nafakasının miktarı ve tazminat taleplerinin reddi yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü.

1) Davalı kadının temyiz itirazlarının incelenmesinde;

A) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, davalı kadının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yersizdir.

B) Davacı erkek dava dilekçesinde tanık deliline dayanmadığından, dayanılmayan delilin bildirilmesi sonucu dinlenen tanıklarının beyanları kusur belirlemesinde dikkate alınamaz (HGK 20.04.2016 tarih 2014/685 ve 2016/522 karar sayılı kararı). Davacı erkek tarafından kadına yönelik isnat edilen kusurlar ispat edilememiştir. O halde yapılan yargılama ve toplanan delillere göre evlilik birliğinin temelinden sarsılmasında ve boşanmaya neden olan olaylarda davacı erkeğin tam kusurlu olduğunun kabulü gerekmektedir. Gerçekleşen kusurlu davranışlar aynı zamanda kadının kişilik haklarına saldırı niteliğini taşımaktadır. Kadın yararına Türk Medeni Kanununun 174/1-2. maddesi koşulları oluşmuştur. Bu durumda tarafların eşit kusurlu kabulü ve bu yanılgılı kusur belirlemesine bağlı olarak, davalı kadının maddi ve manevi tazminat taleplerinin (TMK m. 174/1-2) reddi doğru olmayıp, bozmayı gerektirmiştir.

2) Davacı erkeğin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince;

Velayet düzenlemesi yapılırken; gözönünde tutulması gereken temel ilke, çocuğun "Üstün yararı" (Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme m. 3; Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi m.l; TMK m. 339/1.343/1. 346/1; Çocuk Koruma Kanunu m. 4/b)dır. Çocuğun üstün yararını belirlerken; onun bedensel, zihinsel, ruhsal, ahlaki ve toplumsal gelişiminin sağlanması amacının gözetilmesi gereklidir. Ana ve babanın yararlan; boşanmadaki kusurları, ahlaki değer yargıları, sosyal konumlan gibi durumları, çocuğun üstün yararını etkilemediği ölçüde gözönünde tutulur. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesinin 12. ve Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesinin 3 ve 6. maddeleri idrak çağındaki çocukların kendilerini ilgilendiren konularda görüşünün alınması ve görüşlerine gereken önemin verilmesini öngörmektedir. Çocukların üstün yararı gerektirdiği takdirde, görüşlerinin aksine karar verilmesi mümkündür. Mahkemece idrak çağında bulunan 2007 doğumlu ....................'ın velayeti konusunda bizzat dinlenerek, görüşünün alınması, 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanunun 5. maddesi uyarınca, psikolog, pedagog ve sosyal çalışmacıdan oluşan heyete inceleme yaptırılarak velayet konusunda uzman raporu alınması ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek, ortak çocuğun velayeti hakkında karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm kurulması usul ve kanuna aykırıdır.

SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda 1/b ve 2. bentte gösterilen sebeplerle bozulmasına, bozma sebebine göre davacı erkeğin kişisel ilişkiye yönelik temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, bozma kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerinin ise yukarıda 1/a bendinde gösterilen sebeple onanmasına, temyiz peşin harcının istek halinde yatıranlara geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.