YARGITAY

2. HUKUK DAİRESİ

Tarih : 05.03.2012

Esas No : 2012/2741

Karar No : 2012/4573

- BOŞANMADA MANEVİ TAZMİNATIN AMACI

- MANEVİ TAZMİNAT

- KİŞİLİK HAKLARI ZEDELENEN TARAFIN KUSURU

- VELAYET

ÖZET : BOŞANMADA MANEVİ TAZMİNATIN AMACI, BOŞANMAYA SEBEP OLAN OLAYLAR YÜZÜNDEN KİŞİLİK HAKKI SALDIRIYA UĞRAYAN TARAFIN, BOZULAN RUHSAL DENGESİNİ TELAFİ ETMEK, MANEVİ DEĞERLERİNDEKİ EKSİLMEYİ KARŞILAMAKTIR. ONUN İÇİN, KİŞİLİK HAKLARINI İHLAL EDEN FİİLLE, TAZMİNAT MİKTARI ARASINDA MAKUL BİR ORANIN BULUNMASI GEREKİR. BİR TARAFIN ZENGİNLEŞMESİNE YOL AÇACAK SONUÇLAR DOĞURUR MİKTARDA MANEVİ TAZMİNAT TAKDİRİ, MÜESSESEYİ AMACINDAN SAPTIRIR. HAKİM, TAZMİNAT MİKTARINI SAPTARKEN, BİR YANDAN KİŞİLİK HAKLARI ZEDELENEN TARAFIN, EKONOMİK VE SOSYAL DURUMUNU VE BOŞANMADA KUSUR BULUNUP BULUNMADIĞINI VE VARSA KUSUR DERECESİNİ, FİİLİN AĞIRLIĞINI: ÖBÜR YANDAN DA, KİŞİLİK HAKLARINA SALDIRIDA BULUNANIN KUSUR DERECESİNİ, EKONOMİK VE SOSYAL DURUMUNU GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURMAK ZORUNDADIR. AÇIKLANAN İLKELER GÖZETİLDİĞİNDE DAVALI YARARINA TAKDİR EDİLEN MANEVİ TAZMİNAT MİKTARI ORANTISIZ VE ÇOKTUR. DAHA UYGUN MİKTARDA TAZMİNAT TAKDİRİ GEREKİRKEN YAZILI ŞEKİLDE HÜKÜM KURULMASI DOĞRU BULUNMAMIŞTIR. VELAYET KAMU DÜZENİNE İLİŞKİNDİR. BU SEBEPLE YARGILAMANIN HER AŞAMASINDA KENDİLİĞİNDEN DİKKATE ALINIR VE TEMYİZ EDİLMESE BİLE YARGITAY TARAFINDAN İNCELENEBİLİR. TARAFLARIN BOŞANMALARIYLA BİRLİKTE MÜŞTEREK ÇOCUKLARI MELİSA'NIN VELAYETİ KONUSUNDA BİR DÜZENLEME YAPILMAMASI USUL VE YASAYA AYKIRIDIR. 

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarda tarihi ve numarası gösterilen hüküm maddi ve manevi tazminat yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği düşünüldü: 

KARAR : 1- )Dosyadaki yazılara ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına göre davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yersizdir. 

2- )Boşanmada manevi tazminatın amacı, boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan tarafın, bozulan ruhsal dengesini telafi etmek, manevi değerlerindeki eksilmeyi karşılamaktır. Onun için, kişilik haklarını ihlal eden fiille, tazminat miktarı arasında makul bir oranın bulunması gerekir. Bir tarafın zenginleşmesine yol açacak sonuçlar doğurur miktarda manevi tazminat takdiri, müesseseyi amacından saptırır. Hakim, tazminat miktarını saptarken, bir yandan kişilik hakları zedelenen tarafın, ekonomik ve sosyal durumunu ve boşanmada kusur bulunup bulunmadığını ve varsa kusur derecesini, fiilin ağırlığını: öbür yandan da, kişilik haklarına saldırıda bulunanın kusur derecesini, ekonomik ve sosyal durumunu göz önünde bulundurmak zorundadır. Açıklanan ilkeler gözetildiğinde davalı yararına takdir edilen manevi tazminat miktarı orantısız ve çoktur. Daha uygun miktarda tazminat takdiri gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru bulunmamıştır. 

3- )Dosyada mevcut nüfus kayıt örneğinden tarafların 1998 doğumlu Melisa isminde bir çocuklarının bulunduğu anlaşılmaktadır. 

Velayet kamu düzenine ilişkindir. Bu sebeple yargılamanın her aşamasında kendiliğinden dikkate alınır ve temyiz edilmese bile Yargıtay tarafından incelenebilir ( H.U.M.K. md.439/2 ). Tarafların boşanmalarıyla birlikte müşterek çocukları Melisa'nın velayeti konusunda bir düzenleme yapılmaması usul ve yasaya aykırıdır. 

SONUÇ : Hükmün yukarda 2. ve 3. bentlerde gösterilen sebeplerle BOZULMASINA, maddi tazminata dair bölümünün ise yukarda 1. bentte gösterin sebeple ONANMASINA, istenmesi halinde temyiz peşin harcının yatırana iadesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle, 05.03.2012 tarihinde karar verildi.